👈🏽تعریف یک واژه
حقوقی
جامع اطراف و مانع اغیار
🖍🖍🖍🖍🖍🖍🖍🖍
جملهی «یک قانون جامع اطراف و مانع اغیار باشد» اصطلاحی است که بیشتر در فقه، حقوق و منطق بهکار میرود. اجازه بدهید آن را مرحله به مرحله باز کنم:
🖍۱. ریشهی اصطلاح
این تعبیر از منطق و اصول فقه گرفته شده است.
در تعریف منطقی، وقتی میخواهند مفهومی یا قانونی دقیق باشد، میگویند باید «جامع و مانع» باشد.
۲. معنای «جامع اطراف»
«جامع» یعنی دربرگیرنده.
«جامع اطراف» یعنی قانونی که همه مواردی را که باید شامل شود، دربر گیرد.
مثلاً اگر بگوییم: قانونِ رانندگی باید شامل همه وسایل نقلیه موتوری بشود، این جامعیت دارد، چون همه مصادیق مرتبط را دربر میگیرد.
---
🖍۳. معنای «مانع اغیار»
«مانع» یعنی بازدارنده.
«اغیار» یعنی بیگانگان یا موارد غیرمرتبط.
«مانع اغیار» یعنی آن قانون نباید شامل چیزی خارج از دایرهی موضوع خود شود.
مثلاً اگر قانونی دربارهی رانندگی وضع میکنیم، نباید شامل حیوانات یا عابران پیاده بشود، چون آنها «غیر» هستند و ربطی به موضوع ندارند
✔️نمونه های قوانین بین الملی.
۱. منشور ملل متحد (UN Charter) – ۱۹۴۵
این منشور اساس سازمان ملل متحد است.
اصل مهم: ممنوعیت توسل به زور در روابط بینالمللی (مگر در دفاع مشروع یا با مجوز شورای امنیت).
جامعیت: همه کشورها موظف به رعایتاند.
مانع اغیار: این اصل فقط به روابط بین کشورها مربوط است، نه مسائل داخلی.
۲. اعلامیه جهانی حقوق بشر (UDHR) – ۱۹۴۸
سندی غیرالزامآور اما بسیار تأثیرگذار.
حقوق اساسی مثل حق حیات، آزادی بیان، آزادی مذهب، حق آموزش و کار را تضمین میکند.
جامعیت: شامل همه انسانها بدون تبعیض.
مانع اغیار: فقط به حقوق انسانی مربوط است، نه به مسائل سیاسی یا اقتصادی دولتها.
۳. کنوانسیون ژنو – ۱۹۴۹
مجموعهای از معاهدات برای حمایت از قربانیان جنگ (زخمیها، اسیران جنگی، غیرنظامیان).
جامعیت: همه وضعیتهای جنگی را شامل میشود.
مانع اغیار: فقط به زمان جنگ مربوط است، نه دوران صلح.
۴. کنوانسیون حقوق کودک (CRC) – ۱۹۸۹
یکی از پرپذیرشترین معاهدات بینالمللی.
حقوق کودکان در زمینه آموزش، بهداشت، حمایت از خشونت، کار اجباری و بهرهکشی را تضمین میکند.
جامعیت: همه کودکان زیر ۱۸ سال.
مانع اغیار: فقط به کودکان مربوط است، نه بزرگسالان.
۴. کاربرد در حقوق
در علم حقوق وقتی میگوییم:
«یک قانون باید جامع اطراف و مانع اغیار باشد»، یعنی:
قانون باید تمام موارد مرتبط را پوشش دهد (هیچ مورد مرتبطی از قلم نیفتد = جامع).
قانون نباید شامل موارد غیرمرتبط شود (از ورود مصادیق نادرست جلوگیری کند = مانع).
۵- مثال عینی
فرض کنید قانونی بنویسیم:
«هر کس وسیلهای را در خیابان براند، باید گواهینامه داشته باشد.»
این قانون جامع نیست؛ چون «وسیله» میتواند شامل حیوان (اسب، الاغ) هم بشود.
اگر بگوییم: «هر کس وسیله نقلیه موتوری را در خیابان براند، باید گواهینامه داشته باشد»،
این تعریف جامع اطراف و مانع اغیار است:
جامع است، چون همه وسایل نقلیه موتوری (ماشین، موتور، اتوبوس...) را شامل میشود.
مانع اغیار است، چون شامل حیوانات یا دوچرخه نمیشود.
جمعه
۷ شهریور ۱۴۰۴
https://chat.whatsapp.com/EBVBDGtD5OS9YSyZ5ZhL5A?mode=ems_copy_c
https://t.me/ghalamemoalem
https://chat.whatsapp.com/EBVBDGtD5OS9YSyZ5ZhL5A?mode
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر