۱۰۸ - حکومت تیشه به ریشه ی هنر و فرهنگ زد
روز ۲۳ بهمن ۶۸ برای دیدن فیلم « باشو غریبه ی کوچک» به سینما « ایران» نزدیک « دروازه شمیران» در خیابان شریعتی رفتیم. این فیلم به کارگردانی و نویسندگی « بهرام بیضایی» در سال ۶۴ ساخته شده بود ولی پس از چند سال بالاخره به نمایش عمومی در آمد.
بازیگران این فیلم سوسن تسلیمی، عدنان عفراویان ، پرویز پور حسینی و...بودند.
در این فیلم به زبان گیلکی، عربی خوزستانی و فارسی صحبت می شد.
داستان فیلم چنین بود:« در بمباران خوزستان در جنگ ایران و عراق پسرکی به نام « باشو» که ویرانی خانه و خانواده اش را به چشم دیده خود را به یک ماشین باری می رساند و پشت آن به خواب می رود. وقتی بیدار می شود، به جنگل های شمال ایران رسیده است.
«باشو» از صدای انفجار عملیات راه سازی فرار می کند و به «شالیزار» زنی به نام « نایی» می رسد که با دو فرزند خردسالش در غیاب شوهرش زندگی و کار می کند. « نایی» به «باشو» آب و غذا می دهد و می کوشد بداند او کیست اما زبانش را نمی فهمد.
«باشو» هم زبان محلی او را نمی تواند دریابد. « باشو» در قبال محبت « نایی» ، در کارها به او کمک می کند اما وقتی شوهر زن بر می گردد با حضور او مخالف است. « باشو» خانه را ترک می کند اما « نایی» او را دوباره پیدا می کند و با اصرار و حتی کتک او را به خانه می آورد.
وقتی « نایی» مریض می شود « باشو» به رسم خودشان بر «تشت» می کوبد. « نایی» در نامه ای به همسرش می خواهد او را چون پسرشان نگهداری کنند. شوهر «نایی» برمی گردد در حالی که دست راستش را از دست داده است و می پذیرد که بماند و به جای دست راست او باشد بعد همه ی خانواده با هم و یک صدا به مزرعه می روند تا گراز را از آن بیرون کنند.»
سوسن تسلیمی یکی از بهترین و موثرترین بازیگران تاریخ سینمای ایران است که متاسفانه به دلیل ایجاد محدودیت هایی که برایش به وجود آوردند ناچار به مهاجرت از ایران شد. او در « سوئد» اقامت دارد. وی در کارگردانی و بازیگری سینما فعالیت می کند. در سال ۲۰۰۲ جایزه « شخصیت ممتاز فرهنگی و هنری کشور سوئد» را دریافت کرد.
بهرام بیضایی نویسنده و کارگردان این فیلم است. ده فیلم بلند، چهار فیلم کوتاه،هفتاد کتاب و چهارده نمایش، ترجمه و پژوهش های تاریخی و ادبی و استادی دانشگاه از خدمات او است.
بیضایی از فیلم سازان صاحب سبک و معتبر نمایش و ادبیات نوین فارسی به شمار می رود. بعضی از نمایشنامه های او در آسیا، اروپا و آمریکای شمالی چاپ و اجرا شده است.
نمایشنامه « مرگ یزدگرد» و فیلم« باشو غریبه ی کوچک» را از شاهکارهای او می دانند. افسوس که حکومت جمهوری اسلامی به جای این که هنرمندی چون او را «قدر بداند و بر صدر بنشاند» در سال ۶۰ از استادی دانشگاه تهران اخراج کرد و تا ۱۸ سال مانع کار تئاتری او شد.!
بیضایی با وجود فشارهایی که بر او وارد می آوردند توانست چند فیلم بسازد. در سال ۷۶ دوباره دست به کار تئاتر شد و تا سال ۸۶ توانست برای چند نمایش پروانه بگیرد اما گاه یک نمایش را از صحنه خارج می کردند و گاه فیلمی توقیف می شد.!
سرانجام فشارهای حکومت به این هنرمند ارزنده «تیشه به ریشه ی هنر و فرهنگ زد» و او در سال ۸۹ به عنوان استاد دانشگاه استنفورد به امریکا رفت. یعنی حکومت مدعی ضد امریکا، به امریکا خدمت کرد و جامعه ایرانی را از وجود او بی بهره گذاشت.!! از نظر ناقدان سینمایی ایران بیضایی برترین کارگردان تاریخ سینمای ایران شناخته شده است.
فیلم «باشو غریبه ی کوچک» برنده جوایز جهانی شد از جمله:
۱-جایزه بهترین فیلم در جشنواره بین‌المللی فیلم هنر و تجربه « اوبرویلیه» فرانسه سال ۱۹۹۰
۲- برنده جایزه اول جشنواره فیلم و هنر فرانسه سال ۱۹۹۱
۳- برنده جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم آدانا ترکیه سال ۱۹۹۱
۴- برنده دیپلم افتخار منتقدان حرفه ای بلژیک به خاطر انتخاب این فیلم به عنوان یکی از پنج فیلم برتر سال ۱۹۹۲
سینما یکی از شاخص های مهم فرهنگی در شهر سازی است. امروزه میزان توسعه یافتگی شهرها را با تعداد سالن های سینما می سنجند.
استاندارد جهانی تعداد سینما در یک کشور چنین است که برای هر ده هزار نفر از جمعیت آن باید یک سینما وجود داشته باشد.! کشور ایران در قبل از انقلاب ۵۷ با یک چهارم جمعیت فعلی کشور ۵۷۱ سالن سینما داشت. ولی امروز تعداد سالن های سینما با وجود سه برابر شدن جمعیت به تعداد ۳۲۰ سینما رسیده است. در حال حاضر به ازای هر ۲۵۰ هزار نفر یک سینما وجود دارد.!
سینماهای قدیمی که در اختیار بنیادهای مختلف، از جمله «بنیاد مستضعفان » قرار گرفتند، معمولا به پاساژ تبدیل شدند.
https://t.me/Khaterate_khanom_moalem
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر